Stowarzyszenie Geodetów Polskich Oddział Świętokrzyski - Historia Oddziału

Słów kilka o historii Oddziału Świętokrzyskiego SGP

           W styczniu 2009 r. minęło 90 lat działalności organizacji skupiającej geodetów. Od Związku Mierniczych Polskich począwszy, do Stowarzyszenia Geodetów Polskich. Jedynym dokumentem pisanym potwierdzającym ten fakt jest zdanie umieszczone w treści odezwy Związku Mierniczych Polskich wydanej w 1929 r. – cyt. „W styczniu 1929 r. upłynie lat 10 od daty pierwszego zjazdu mierniczych w Polsce”. SGP jest spadkobiercą istniejących w okresie międzywojennym organizacji takich jak Związek Mierniczych Polskich, Stowarzyszenie Mierniczych Przysięgłych RP, Związek Inżynierów Miernictwa RP.
           Na terenie województwa kieleckiego w okresie międzywojennym działały równolegle 3 organizacje: Stowarzyszenie Mierniczych Przysięgłych RP Związek Inżynierów Miernictwa RP Związek Zawodowy Mierniczych Praktyków w Kielcach. Ten ostatni związek powstał w 1925 r., jako pierwszy w kraju właśnie w Kielcach dla obrony interesów ludzi zatrudnionych w miernictwie, a nie legitymujących się ukończeniem studiów lub szkół mierniczych. Była to ok. 1/3 część zatrudnionych w zawodzie. Zrzeszyli się dla ochrony swoich interesów w obawie przed przepisami projektowanej ustawy o mierniczych przysięgłych. (ustawa uchwalona w 1925 r). Już na kwiecień 1925 zwołano w Warszawie zebranie ogólnokrajowe. Tymczasowym Prezesem Zarządu Głównego został Kazimierz Babiński z Kielc. I Zjazd tej organizacji odbył się w 1926 r. Prezesem został nadal Kazimierz Babiński, a do organizacji należało ok. 225 osób i liczba ta corocznie rosła. Dzięki staraniom związku ówczesne Ministerstwo Wyznań i Oświecenia Publicznego zezwoliło na prowadzenie egzaminów eksternistycznych dla praktyków mierniczych przez Państwową szkołę Mierniczą w Warszawie. Ostatnie egzaminy odbyły się w 1932 r. Związek ten istniał do wybuchu wojny.
         Kielecki Oddział Związku Mierniczych RP po wojnie został utworzony już we wrześniu 1945 r. W 1950 roku liczba członków w Oddziale wynosiła 138 osób. Od 1951 r. rozpoczęto organizację kół. Początkowo powstało ich 8. Największe to: – przy Wydziałach Produkcyjnych OPM w Kielcach, Radomiu i Skarżysku – przy Wydziale Geodezji i Wydz. Rolnictwa i Leśnictwa PWRN – przy Spółdzielni Pracy Mierniczych „Planowanie” w Kielcach.
         Związek Mierniczych RP w latach 1951 – 1953 zmienił nazwę na Stowarzyszenie Naukowo – Techniczne Geodetów Polskich, aby w 1955 r. przybrać obecną nazwę Stowarzyszenia Geodetów Polskich. Oddziały przyjmowały odpowiednie nazwy. W latach 1953 – 1976 liczba kół w Oddziale ulegała zmianie. Najdłużej trwały te w dużych zakładach tj. w OPGK, WBGiTR. Według stanu na koniec grudnia 1989 r. ilość członków w całym oddziale wynosiła 675 osób, zrzeszonych w 16 kołach terenowych i zakładowych. Do 1970 r. walne zebrania oddziałowe zwoływano jako zebrania wszystkich członków potem udział w walnym zebraniu brali delegaci wybrani na lokalnych zebraniach kół. Początkowo kadencja zarządu i prezesa trwała 1 rok, potem 2 lata i od 1974 r. 3 lata. W okresie od 1945 r. do ostatniej kadencji 2007 – 2010 odbyło się XXXVI walnych zebrań i wyborów zarządu. Kolejne Walne Zebrania:

I – 1945 r. wybrany prezes Stanisław Sulimierski – znany kielecki mierniczy przysięgły (jego mapy w licznych księgach wieczystych)
II – 1947 prezes Jan Wojciechowski
III – 1948 prezes Jan Wojciechowski
IV – 1949 prezes – Jan Stępień
V – 1950 prezes Stefan Piekara
VI – 1951 Stefan Piekara
VII – 1952 prezes – Józef Basaj
VIII – 1953 Józef Basaj
IX – 1954 Józef Kulczyński
X – 1955 Stanisław Świerżewski
XI – 1956 Cezary Nowakowski
XII – 1957 Stanisław Świerżewski
XIII – 1958 Stanisław Świerżewski, i po jego zrzeczeniu się – Antoni Wędziński
XIV – 1959 Wacław Szczepański
XV – 1960 Wacław Szczepański
XVI – 1961 Antoni Wędziński
XVII – 1962 Antoni Wędziński
XVIII – 1963 – 1964 Tadeusz Wyszyński
XIX – 1965 Feliks Banaśkiewicz
XX – 1966 Feliks Banaśkiewicz
XXI – 1967 Feliks Banaśkiewicz
XXII – 1968 – 69 Feliks Banaśkiewicz
XXIII – 1970 – 1971 Feliks Banaśkiewicz
XXIV – 1972 – 1973 Feliks Banaśkiewicz
XXV – 1974- 1976 Feliks Banaśkiewicz
XXVI – 1977 – 1979 Janusz Rudnicki
XXVII – 1980 – 1982 Janusz Rudnicki
XXVIII – 1983 – 1985 Henryk Skibniewski
XXIX – 1986 – 1988 Henryk Skibniewski
XXX – 1989 – 1991 Henryk Skibniewski
XXXI – 1992 – 1994 Henryk Skibniewski
oraz jeszcze: XXXII , XXXIII, XXXIV, XXXV tj. w latach: 1995 – 1997, 1998 – 2000, i 2001 – 2003 2004 – 2006 Skibniewski i Jerzy Barański
XXXVI – 2007 – Andrzej Dąbrowski
XXXVII od 2010 Jerzy Barański

          Najdłużej nieprzerwanie funkcję prezesa pełnił niestety nieżyjący już kol. Henryk Skibniewski, bo aż 23 lata od 1983 r. – do chwili śmierci w 2006 r. Na uwagę zasługują prezesi: nieżyjący Feliks Banaśkiewicz pełniący tę funkcję 12 lat (okres 1965 – 1976) i kol. Janusz Rudnicki 6 lat (w okresie 1977- 1982).
Wg. stanu na 31.12.2008 r. w skład ŚO SGP wchodziło 5 kół terenowych w Kielcach, Skarżysku Kam., Busku Zdroju, Starachowicach i Opatowie skupiając 115 członków.

Głównymi celami SGP wyszczególnionymi w statucie są:
1. zrzeszanie inżynierów i techników ze specjalnością z zakresu geodezji i kartografii
2. współdziałanie z właściwymi jednostkami w zakresie rozwoju techniki i usług, wdrażanie osiągnięć naukowo-technicznych w dziedzinie geodezji i kartografii oraz w zakresie bhp, ochrony pracy i zawodu, a ponadto szkolenia kadr,
3. podnoszenie poziomu wiedzy, kultury technicznej i kwalifikacji oraz kształtowanie właściwego poziomu etyki zawodowej członków Stowarzyszenia.

Zarząd Oddziału realizował i realizuje je poprzez:

Szkolenia
W latach 1945 – 1955 odczyty to jeden z głównych kierunków działalności stowarzyszenia. Dotyczyły zagadnień ogólnospołecznych, społeczno-politycznych i techniczno-zawodowych. Odbywały się zwykle w kołach .Organizowano ich ok. 20 rocznie. W latach 55 – 70 tematyką była ewidencja gruntów ( dekret o ewidencji gruntów i budynków z 1955 r a przepis wykonawczy Zarządzenie min. Rolnictwa i Gospodarki Komunalnej wydano dopiero 20.02.1969 r.), wykorzystanie zdjęć lotniczych, folii kreślarskich, automatyzacji w sporządzaniu rejestrów gruntów i metod inwentaryzacji podziemnego uzbrojenia terenu. W późniejszych latach dotyczyły zmian technologii, kalkulatorów, dalmierzy itp. a ostatnio technologii pomiaru GPS oraz tematów związanych z ewidencją gruntów i budynków. Temat ewidencji gruntów i budynków na przestrzeni wielu lat jest tematem sztandarowym. Od wielu lat SGP dba o podnoszenie kwalifikacji geodezyjnych wykonawców usług poprzez organizowanie corocznych jesienno-zimowych szkoleń. Prelegentami są zwykle przedstawiciele WINGiK i administracji powiatowej czyli osoby najbardziej kompetentne do interpretacji zawiłości prawnych. Część członków SGP zrzeszona jest w Klubie biegłych sądowych w zakresie geodezji , który poza corocznymi szkoleniami z zakresu przepisów prawnymi z udziałem sędziów, ma na celu także ochronę interesów biegłych. (obecny tu Kol.J.Ptaszyński jest członkiem władz klubu przy ZG) Po transformacji ustrojowej Zarząd Oddziału wielokrotnie występował do władz samorządowych i prasy w obronie dobrego imienia geodetów niesłusznie atakowanych za rzekome naruszenie przepisów przy wykonywaniu czynności zawodowych. Opiniowano też szereg aktów prawnych przygotowywanych przez GUGiK.

Rozwój techniki i szkolnictwa
W latach powojennych wobec zniszczeń i braku sprzętu korzystne efekty dawały pomysły na lepsze rozwiązania lub zmianę organizacji pracy. Z uwagi na brak kadr geodezyjnych zabiegano o otwarcie w Kielcach ośrodka szkolnego. W wyniku zaangażowania takich działaczy jak: Józef Ciepichał, Jerzy Dąbrowski, Henryk Łazorczyk i Kazimierz Moulis powstała w 1959 r PST (pomaturalna) o specjalności geodezja najpierw z 3, a potem z 2.5 letnim programem nauczania. Ostatni absolwenci opuścili tę szkołę w 1967r. Ponownie wznawiano nauczanie pomaturalne dwukrotnie przy Technikum Budowlanym i przy Technikum Chemicznym w latach 70 i 80 – tych. Ze względu na nasycenie rynku geodetami i panujący kryzys końca lat 80. i początku 90. kierunek geodezja został zamknięty. Obecnie w Kielcach istnieje Technikum Geodezyjne przy ZSZ nr 1 oraz pomaturalne licencjackie w Ostrowcu Świętokrzyskim.

Uprawnienia zawodowe
Po uchwaleniu przez sejm w kwietniu 1983 r. ustawy – o wykonywaniu handlu oraz niektórych innych rodzajów działalności przez jednostki gospodarki nieuspołecznionej – ustanowione zostały stałe uprawnienia dla geodetów z możliwością tworzenia prywatnych firm geodezyjnych. Od 1989 roku w/w ustawę zastąpiła nasza geodezyjna ustawa Prawo Geodezyjne i Kartograficzne. Przypomnę, że po likwidacji biur mierniczych przysięgłych w roku 1953 – dopiero od 1964 r. w oparciu o zarządzenie Prezesa GUGiK można było otrzymać jednorazowe lub na 1 rok uprawnienie na wykonywanie robót geodezyjnych. Pierwsza w kraju sesja wyjazdowa w 1984 r. została zorganizowana w Kielcach, na której pierwsze uprawnienia stałe zdobyło 57 osób. W tym samym roku 8 osób uzyskało uprawnienia na egzaminie w Warszawie. W latach 1985 – 2001 nasz oddział SGP zorganizował 11 sesji egzaminacyjnych w Kielcach na których uprawnienia uzyskało ok. 800 osób. Po zmianie przepisów egzaminy organizowano wyłącznie w Warszawie a od 2007 r. za zgodą Głównego Geodety Kraju na wniosek tut. Zarządu Oddziału odbyły się dwa postępowania kwalifikacyjne w Kielcach. Organizację i przeprowadzanie egzaminów ma powierzone Stowarzyszenie Geodetów Polskich. Dotychczas w Polsce uprawnienia zawodowe uzyskało ponad 20 100 osób.

Imprezy integracyjno – rekreacyjne
Począwszy od 1967 r. rozpoczęto organizowanie imprez techniczno-rekreacyjnych pn. „Zlot Geodetów” . Miały one na celu m.i. integrację środowiska geodezyjnego. Pierwszy odbył się na Górze Klonowej k/Masłowa, a następne w Pińczowie, Sandomierzu, Kozienicach, Solcu n/Wisłą, Bocheńcu, Sielpi , Ameliówce, Rejowie i innych ośrodkach. W sumie odbyło się ok. 30 Zlotów. Część techniczną zwykle wypełniały pokazy nowoczesnego sprzętu i konkursy zawodowe. Część rekreacyjną – ogniska, zabawy, grzybobrania itp. Uczestniczyło w nich od 100 do 300 osób. Ciekawostką były konkursy zawodowe w których startowały zespoły geodezyjne reprezentujące koła SGP. Do wykonania było z reguły typowe zadanie geodezyjne a startujący musieli wykonać je z odpowiednią dokładnością i najkrótszym czasie. Najlepsi byli nagradzani przydatnymi w pracy zawodowej narzędziami. Zlot trwał 2 a nawet 3 dni. Próby wznowienia zlotów nie powiodły się z braku zainteresowania nimi przez społeczność geodezyjną. Do ciekawostek należy dodać, że w latach 1975 – 1988 ZO SGP wydawał okazjonalne plakietki upamiętniające kolejne Zloty od X do XX, które wręczano uczestnikom Zlotu. Od 1966 r tradycją stały się coroczne bale geodetów, organizowane zawsze w ostatnią sobotę karnawału w salach NOT. Ilość uczestników sięgała nawet 200 osób. Kolejne bale po kilkuletniej przerwie odbywają się od roku 2009. Od 2007 r. organizowane są obchody „Dnia Geodety” ustanowione przez Zarząd Główny SGP z datą na I-szy weekend września. Połączone są z reguły z pokazem nowinek technicznych w geodezji.

Informacje zawarte w niniejszym tekście pochodzą m.i. z opracowania kol. Józefa Michałowskiego, a zebrane zostały przez kol. Andrzeja Dąbrowskiego.

Koleżanki i Koledzy Geodeci województwa świętokrzyskiego!

Już w przyszłym roku będziemy świętować 70-lecie powstania Stowarzyszenia Geodetów Polskich Oddział Świętokrzyski. Sięgnijmy zatem do przeszłości i stwórzmy wspólnie kronikę tych 70 lat istnienia Stowarzyszenia oraz życia i pracy geodetów województwa świętokrzyskiego. Początek kronice dali nasi znajomi: koleżanka Anna Hetman – Szuba i kolega Janusz Rudnicki, którzy sporządzili historię Okręgowego Przedsiębiorstwa Geodezyjno -Kartograficznego, Zakładu Rozwoju Techniki. Pamiątkowa kronika wykonana w formie papierowej, została następnie opracowana w formie elektronicznej i umieszczona na stronie www.sgpkielce.pl w zakładce Historia Oddziału. Zapraszamy do jej oglądania, być może na załączonych fotografiach odnajdziecie siebie lub swoich znajomych geodetów i przypomnicie sobie historię własnej pracy, z którą zechcecie się z nami podzielić? Geodezja to zawód, który poprzez pracę w terenie daje możliwość przeżycia ciekawych zdarzeń i poznania niezwykłych ludzi, a Geodeci to ludzie ciekawi świata i wielu pasji. Jeśli macie w swoich zbiorach zdjęcia dokumentujące pracę geodety lub inne ciekawe zdarzenia związane z tym zawodem, podzielcie się z nami. Zdjęcia zeskanujemy i zwrócimy, a historii wysłuchamy i umieścimy pod zdjęciami. Napiszmy wspólnie historię geodezji i geodetów województwa świętokrzyskiego w okresie ostatnich 70 lat. Zapraszamy do stworzenia wspólnego dzieła.
Kontakt mailowy: sgpkielce@wp.pl Kontakt telefoniczny 698 674 726
 

Zarząd Stowarzyszenia Geodetów Polskich Oddział Świętokrzyski 

Prezes – Jerzy Barański

Wice Prezes – Danuta Bil

GEODEZYJNE WSPOMNIENIA KOL. JACKA GRZYBAŁY

      CIĘŻKO coś napisać o STUDIUM  WOJSKOWYM I O POLIGONACH DWÓCH W WĘGORZEWIE ale może dam radę… 

      Studenci Wydziału Geodezji Górniczej AGH w Krakowie na poligony wojskowe w czasie studiów zawsze jeździli do Węgorzewa, było to w wakacje po 2 i 4 roku. Studium Wojskowe AGH mieściło się w budynku głównym A-0 na 4 piętrze jego kierownikiem był pułkownik Mazurkiewicz, a zastępcą podpułkownik Perski.Tam też w każdą środę odbywały się zajęcia z Wojska, tak potocznie nazwaliśmy szkolenie wojskowe. Dzisiaj gdy po 50 latach zaczynam pisać takie wyrywkowe wspomnienia to pomału wraca mi pamięć tamtych dni. Wykłady mieliśmy w budynku A-0, natomiast musztra i działoczyny na placu przy AGH za pawilonem Górniczym. Pierwsze zajęcia z wojska rozpoczęliśmy w 1966 roku we wrześniu i trwały 4 tygodnie. Od poniedziałku do piątku w godzinach 8.00-16.00, a w sobotę 8.00 do 14.00. Za Pawilonem Górniczym, gdy ja studiowałem, były też garaże, w  których stacjonowały armaty. Tutaj było dużo wolnego nie zabudowanego miejsca, a wtedy działoczyny, czyli obsługa i manewry armatą były bezpieczne, choć nie do końca. Była też gwarancja, że lufą nie wybijemy okna na parterze budynku. Ale przecież wszystkim jest znane, że studentom nie wiadomo co do głowy może strzelić. I stało się. W trakcie odprowadzania armaty do garażu na zakręcie ogonem zawadziliśmy o budynek Wydziału Górniczego. Uszkodzeniu uległa armata, a dokładnie uchwyt, gdzie w trakcie strzelania mocowało się przyrząd optyczny, zrobiła się afera na 100 fajerek. Kapitan D. zarządził zbiórkę całej kompani i ogłosił, że w takim razie studenci muszą mu odkupić armatę. Trochę to śmieszne, dzisiaj gdy piszę te słowa, ale wtedy my studenci po pierwszym roku byliśmy przerażeni, co teraz z nami będzie. Następnie mieliśmy jeszcze jednego pecha, bo armatę po zajęciach trzeba oczyścić z błota i kurzu. Do tej czynności służyły szmaty i pakuły do czyszczenia lufy. Wszystko to mieściło się w wielkiej skrzyni w garażu. Kapitan był wściekły, atmosfera napięta, studenci przerażeni. Po podniesieniu wieka skrzyni, gdy kapitan rzucił ze złością na armatę szmaty do czyszczenia, kolega trzymający wieko opuścił je prosto na palce kapitana. Kapitan D. wpadł w szał, wyraz jego twarzy, zaciśnięte zęby i straszny krzyk, że to zamach na prowadzącego zajęcia. Był też i inny ciekawy przypadek. Kapitan  D.   objaśniał na tablicy wzór do tablic strzelniczych i z obliczeń wynikło że sinus = 1.2, a więc jest większy od jedności. Wtedy z ostatniej ławki rozległ się  głośny śmiech Olka. Kapitan nie wytrzymał i cisnął w jego kierunku kredą. Koledzy  dzisiaj twierdzą, że oprócz śmiechu Olek miał  powiedzieć, że w warunkach bojowych, to nawet sinus może być większy od jedności. Naszym dowódczą z ramienia Studium Wojskowego był major Edmund Sz., z nim mieliśmy zajęcia z regulaminów wojskowych. Wykładowcą z terenoznawstwa i pomiarów przy prowadzeniu ognia, a więc dowiązanie stanowisk ogniowych do osnowy geodezyjnej miał z nami major mgr inż. Zbigniew  M. Był absolwentem naszego  wydziału  na studiach zaocznych. Pracę   magisterską  napisał w katedrze fotogrametrii u  profesora Zbigniewa Sitka. Miałem przyjemność czytać tę pracę w latach 1976-1978, gdy  pracowałem w tej katedrze jako asystent. Major Zbigniew M. z tytułu swego wykształcenia, zawsze był obecny na  naszych poligonach w Węgorzewie, jak i również nasz dowódca major Edmund  Sz. Wykłady z taktyki to zasób potężnej wiedzy, prowadził je major T. Każdy student musiał mieć solidnie prowadzony zeszyt z wykładów. Zeszyt 100 kartkowy w kratkę, a w nim cała wiedza. Czego tam nie było, od wiadomości podstawowych to jest, że drużyna piechoty składała się 6-7 osób. Na czele stał dowódca. W artylerii odpowiednikiem drużyny był działon, czyli kompletna obsługa jednego działa. Skład osobowy działonu, który liczył osób 7 to dowódca, jego zastępca, celowniczy, ładowniczy i amunicyjny. Zeszyty z wojska mieliśmy przez całe studia te same, a wykłady należało prowadzić skrupulatnie. Z tego co pamiętam, pierwsze zajęcia zaczęły się dopiero na drugim roku studiów i trwały do 4 roku, ich koniec to poligon Węgorzewie i egzamin końcowy. 

Ponieważ było o majorze T.  wspomnienie, to teraz będzie krótka opowieść o wielkiej tajemnicy, dotyczy ona majora R., a   potwierdził ją major T. w  trakcie  jednego z wykładów z taktyki. Inspekcja wojskowa odwiedziła Studium Wojskowe AGH, było w trakcie nauki na 4 roku na wiosnę. Oczywiście były egzaminy teoretyczne i praktyczne dla oficerów i studentów. W  sumie studium wypadło bardzo dobrze, ale dla niektórych osób najtrudniejszy był egzamin ze sprawności fizycznej. Tu należy zrozumieć, że to odpowiedni czas uzyskany na przebiegnięcie dystansu stosownego dla swojego wieku. Fama mówiła, że to pestka ukończyć bieg w terminie, ale były też i wielkie trudności dla niektórych oficerów. Podejrzenie padło, że to prawdopodobnie major R. nie dał rady i nie ukończył biegu. Na wykładzie z taktyki ktoś ze studentów zażartował do majora T., co to za bieg to żadna trudność, każdy potrafi. Zirytowany wykładowca odrzekł: a co Panowie studenci  myślicie, że to fraszka taki bieg. Na przykład major R. nie dał rady i musieliśmy mu pomóc ukończyć ostatnie metry przed metą. Dobiegł, a raczej został doniesiony na naszych rękach i dzięki temu nasza drużyna zmieściła się w limicie czasu. Trzeba wiedzieć, że trudności majora R. w bieganiu wynikały z prostego faktu, iż był on wielkim miłośnikiem i smakoszem piwa, a tuszę też miał odpowiednią, coś a la Pan ZAGŁOBA.

      Po drugim roku studiów pierwszy poligon w Węgorzewie, a więc pociągiem do Kętrzyna i tutaj przesiadka na lokalny pociąg do Węgorzewa, lub autobusem, jak kto woli, mamy rok 1967. Do przysięgi jesteśmy kotami, uformowani w drużyny, mamy swoich dowódców, są nimi kaprale służby czynnej. Wiadomo, musztra na pierwszym miejscu i jeszcze raz musztra, odpowiednie ścielenie łóżek. Mała słomka na podłodze to słynny pogrzeb słomki do kosza. Dyscyplina i porządek być muszą nie ma rady. W wolnych chwilach żadne siadanie na łóżku, a w żadnym wypadku, gdybyś bracie się położył. Musztra karna na pewno. Ja odkryłem na tą okoliczność nową metodę. Po prostu spałem wtedy w czołgu i zostałem najsłynniejszym czołgistą wśród kolegów. Ponieważ pod łóżkiem było czyściutko, a mieliśmy bardzo grube mundury polowe to spałem pod łóżkiem czasami na przykład po kolacji. Kolegom to się spodobało, miałem potem wielu naśladowców.

      Okazało się, że w jednostce wojskowej są rowery, nawet sprawne techniczne, ale w żadnym z nich nie ma powietrza w oponach. Po kontroli pojazdów i ich przeglądzie stwierdzono, że wszystkim dętkom brakuje wentylków. Ponieważ planowana była wycieczka rowerowa do Sztynortu całej kompani na tychże rowerach, więc trzeba było je tylko napompować. A gdzie wentylki? Ano  w sklepie. Nastąpiła przerwa przy czyszczeniu rowerów i wszyscy udali się po wentylki, to konkretnie znaczy: jedni do miasta do sklepu, reszta na piwo do knajpy.

      Gdy dokonano zakupu wentylków, to znów powstał problem. Z reperacji nic nie będzie, a tym bardziej z pompowania kół, bo cała kompania jest zupełnie pijana, z wyjątkiem 2 czy 3 osób. Zarządzono powrót do jednostki. Po uformowaniu kolumny marszowej, na czele której stanął jeden trzeźwy, czyli Jurek (był  trzeźwy  bo  chory  na żołądek),  ze  śpiewem na ustach ruszono do koszar. Owszem, było kilku dobrych śpiewaków – zapiewajło, śpiewaliśmy Pałace Michla Żytnia Wola, oraz bo maszynka okopana i ukryta jest. Nasz śpiew spodobał się przechodniom. Ale wśród nich był oficer z jednostki i widząc co  jest grane, zadzwonił do oficera dyżurnego. Jurek, czyli prowadzący tą kolumnę, dał  komendę. Kompania  stój, rozejść się i do jednostki własnymi drogami. Znaczy się to, że po 2-3 osoby kierujemy się do wszelkich nam znanych dziur w płocie i ogrodzeniu jednostki. Tu jednak czekała studentów  żołnierzy wielka niespodzianka.

      Oficer dyżurny rozesłał czujki w rejony wszystkich mu znanych tajemnych wejść do jednostki, i co który student  tylko  nogą  stanął   na dobrym gruncie, zaraz został zatrzymany. Potem spisano jego dane osobowe i w poniedziałek do raportu karnego. Ja w tym dniu pełniłem funkcję podoficera dyżurnego, więc nie brałem udziału w tej całej zabawie w kotka i myszkę. Poniedziałek rano raport karny u dowódcy jednostki i rozkaz. 8 godzin musztry karnej, poprowadzi kapral M. Musztra w pełnym oporządzeniu i w maskach przeciwgazowych. Zaczęło się robić niewesoło, do  tej pory takiego zdarzenia  nie  było.

      Jednak na wszystko jest  sposób, o ile będzie poparcie dowódcy od musztry, czyli kaprala M. Studenci geodeci znaleźli sobie  kolegów pomocników  do tej musztry. Pierwsze 45 minut ćwiczyli skazani w maskach i pełnym rynsztunku, potem przerwa 15 minut, ułożenie masek i pełnego wyposażenia żołnierskiego w szeregu. Po 15 minutach pada komenda „do  musztry przystąp” i wtedy stawał się cud – przychodziło 15 studentów niewinnych, aby odbyć musztrę, pomóc swoim kolegom nieszczęśnikom. Kapral przymykał na to oko, ale zawsze ilość się zgadzała, ćwiczyło musztrę karną 15 osób. Mimo, że de fakto, były to 4 godziny dla  winnych i 4 godziny dla niewinnych, ale po południu wszyscy nieszczęśnicy padali z nóg. Jedno jest pewne, solidarność wśród nas geodetów była bardzo duża.

Jacek Grzybała

PRAKTYKI  GEODEZYJNE  NA  AGH – WSPOMNIENIE  O  DWORZE  W  GOSZYCACH  W  PIĘĆDZIESIĄTĄ  ROCZNICĘ 

W  wyniku reformy rolnej w 1945 roku majątek i dwór w Goszycach gm. KOCMYRZÓW przeszedł na rzecz SKARBU PAŃSTWA. Szczęśliwym trafem, w latach od 1945 r. do 1970 r. był on użytkowany i zarządzany przez Akademię Górniczo-Hutniczą w Krakowie, a oficjalna nazwa to Ośrodek Szkoleniowy AGH w GOSZYCACH. To uratowało  nowy dwór murowany od całkowitej zagłady i ruiny. Na letnie praktyki geodezyjne przyjeżdżali tu co roku studenci Wydziału Geodezji i Wydziału Geologii. Geodeci w czasie trwania studiów bywali tu zgodnie z programem 2 razy. Pierwszy raz po drugim roku studiów, drugi raz po trzecim roku studiów. Geolodzy zaś w czasie trwania studiów geologicznych tylko  jeden raz. Piszący te słowa był studentem na Wydziale Geodezji Górniczej AGH w KRAKOWIE, sekcja geodezyjno – przemysłowa i miejska w latach 1965-1970. Zgodnie z zapisem w indeksie odnotowano, że praktyki w GOSZYCACH odbył i zaliczył w następujących terminach: termin pierwszy – Praktyka  uczelniana  z Geodezji II od 3.07.1967 do 21.07.1967, rok 2 – Praktyka uczelniana z Geodezji Wyższej od 19.08.1968 do 11.09.1968 roku. Praktyki te zatwierdzili w indeksie prof. Tomasz Gomoliszewski i prof. Stanisław Milbert. Studenci z geologii, uczestnicy pierwszych praktyk z geodezji w GOSZYCACH w latach 1945 – 1948 /tak jak mój stryjek/ mieszkali w Goszycach w warunkach spartańskich. Spali w starym drewnianym bardzo zniszczonym dworze, który wtedy przypominał czworaki. Z tego okresu zachowały się zdjęcia całej grupy wraz z prof. Z. Kowalczykiem na tle wieży  triangulacyjnej. Za moich czasów sytuacja już była bardzo luksusowa, studenci mieli dwie sale do dyspozycji i łóżka piętrowe – tak jak w wojsku, studentki również. Wszyscy już mieszkaliśmy w tym nowym murowanym dworze. W części centralnej budynku był szeroki korytarz, tu była stołówka. W rogu tego korytarza małe okienko, a w nim winda, przywoziła ona posiłki z kuchni znajdującej się na poziomie piwnicy. Całodzienne wyżywienie było bezpłatne na koszt uczelni.

      Kierownikiem praktyki po II roku była Pani dr inż. Romana Machowska, natomiast po III roku dr inż. Niewiara. Z programu prac geodezyjnych utkwił mi w pamięci pomiar bazy za pomocą drutów inwarowych jederina oraz pomiar kątów metodą kierunkową na stanowisku z wieży triangulacyjnej z zamknięciem do horyzontu. Były też i przyjemne chwile pobytu w Goszycach. Ogniska ze śpiewami piosenek rajdowych, na których zawsze byli obecni nasi opiekunowie. Bywały one kilka razy w czasie trwania praktyki. W mojej pamięci utkwiło mi jedno, a to ze względu na postać Pana dr inż. NIEWIARY. W  tym czasie był on już starszym człowiekiem, dosyć pokaźnej   tuszy, niedużego wzrostu i mówił bardzo tęgim i donośnym głosem, typowy starszy pan. Gdy nasz kolega zagrał na gitarze i zaśpiewał piosenkę „Był  raz  bal”, gdzie są słowa „a ten pan, starszy pan siedział na sali samotnie, nagle wstał ruszył w  tan”, to dr inż. Niewiara na koniec tej piosenki miał łzy w oczach. Wstał, wyjął z kieszeni 50 zł  i powiedział „panowie studenci, to dla was na zakup kiełbasek. Proszę   zróbcie na zakończenie praktyki ognisko pożegnalne.” Cóż,  wiek i starość zrobiła swoje na sercu doświadczonego pedagoga. Ja wtedy tego nie rozumiałem. Dzisiaj, gdy piszę te  słowa, też mam łzy w oczach. Lata robią swoje, za  parę dni  kończę 68  lat. Dnia 11 listopada 2015 roku planuję  jechać do Goszyc. Będzie to prawie w 50 rocznicę  mojego studenckiego pobytu we dworze w Goszycach. Udam się z Kielc przez Słomniki – Marszyce do Goszyc. Już  teraz nawiązałem kontakt z aktualnym właścicielem dworu, będącym zarazem spadkobiercą   przedwojennych właścicieli, p. Michałem Smoczyńskim, wnukiem Anny Turowiczowej. Po moim oświadczeniu, że mieszkałem w Goszycach jako student AGH, zaprosił mnie na dzień 11 listopada, na uroczystości związane  z Dniem Niepodległości. Pobyt  był bardzo udany, w terenie odnalazłem kamienny kamień graniczny, który pełnił  rolę punktu pod wieżą triangulacyjną. Oczywiście po wieży ani śladu, ale to wiadomo, takie wieże wytrzymywały 20 lat, a więc w 1967 roku już strach było robić pomiary z tej wieży wybudowanej w 1946 roku. W ogrodzie dworskim  odnaleźliśmy w bardzo dobrym stanie 2 słupki betonowe o wysokości 1 metra z mosiężnymi krzyżami. Była to baza stała, służyła do pomiarów długości za pomocą drutów inwarowych Jederina. Każdy ze słupków ma do dzisiaj wmurowany w  boczną   ścianę typowy reper zgodny z instrukcją. Te repery służyły nam do zakładania ciągów niwelacyjnych. Miło i przyjemnie było zobaczyć po prawie 50 latach naszą szkolną osnowę sytuacyjno-wysokościową. Trzeba też docenić fakt, że obecni właściciele dworu opiekują się tymi znakami. Moją opowieść, o czasach kiedy ja jako student AGH byłem w GOSZYCACH na praktykach geodezyjnych i mieszkałem we dworze, słuchali z zaciekawieniem i uwagą. JACEK GRZYBAŁA.

Poniżej na fotografiach dwór w Goszycach oraz osnowa, na której mierzyłem